ARCHITECTUURSTUDIO SKA

projectnummer

201426

opdracht

verbouw woonboerderij

locatie

Aldstjerk

status

gerealiseerd, 2016

aannemer

Hooghiemster Bouw, Aldstjerk

fotografie

Ronald Zijlstra, Groningen

omschrijving

De voormalige boerderij ‘It Amelân’ in Aldtsjerk is prachtig gesitueerd met het voorhuis aan het dorpspleintje aan de Van Sminiaweg en de schuur aan het watertje De Moark, onderdeel van de Elfstedentochtroute. De boerderij dateert uit 1864 en verloor in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn functie als veehouderij. Het woongedeelte heeft sindsdien diverse ingrepen ondergaan, telkens naar de tijdgeest van dat moment, maar gelukkig is daarbij de oude structuur niet volledig verloren gegaan. Ook het schuurdeel was ‘gemoderniseerd’, de stalruimten met hooizolders waren verdwenen maar hoofdgebint stond er nog en was in zeer goede staat.

De opdrachtgevers komen uit de buurt en kennen de boerderij nog vanuit hun jeugd. Hun opdracht was simpel: creëer een modern woonhuis binnen de schil van dit oude gebouw en respecteer daarbij de oude aanwezig structuur, maar zorg tegelijk ook voor een heldere, open en lichte woonruimten.

Na enkele verkenningen werd duidelijk dat de belangrijkste woonfuncties -wonen, slapen en eten- een plek zouden krijgen in de schuur. Hierdoor kan enerzijds de gewenste privacy en rust gewaarborgd worden en tegelijkertijd optimaal gebruik gemaakt worden van tuin en het zicht op het water en weilanden.

De omvang van de  schuur is dusdanig dat het gewenste woonprogramma er ruimschoots in past.  Daarmee werd het mogelijk om aan alle drie zijden van schuur een grote ingreep naar binnen te maken. Aan de oostgevel resulteerde dat in een ruime carport voor twee auto’s; aan de westgevel in een grote veranda en aan de noordgevel in een symmetrische insnoering van het dak waardoor er ruimte kwam voor een glaspui over twee lagen.  De grote dakvlakken bleven daarmee grotendeels intact terwijl tegelijk het interieur er veel licht en uitzicht bij kreeg

Het oorspronkelijke woonhuis aan de voorkant kreeg in de nieuwe plannen een meer representatief en authentiek karakter.  De oorspronkelijke indeling  met bedstee wanden werd in ere hersteld. Daarvoor werd één wand gerestaureerd en de andere ‘nieuw’ aangekocht bij een handel in historische bouwmaterialen. Beide voorkamers dienen nu als werkkamers voor de beide bewoners. Op de zolder van het voorhuis werden alle kleine, ingetimmerde kamertjes verwijderd om plaats te maken voor twee logeerkamers met in het midden, op de plaats van de oorspronkelijke meidenkamer, een minimalistisch badkamer. Gezeten op het toilet kan men hier al het reilen en zeilen op de Van Sminiaweg nauwkeurig in de gaten houden. 

De foto’s van de binnenkant spreken voor zich; met uitzondering van het oorspronkelijk bintwerk lijkt vrijwel alles overgoten met een witte saus. Dit draagt bij aan de verbinding tussen de oude sfeer van het voorhuis en het bijna minimalistische nieuwe interieur van de grote schuur.

Aan de buitenkant lijkt voor een toevallige voorbijganger niet veel veranderd maar de schijn bedriegt; in feite is juist veel veranderd. Zo kreeg de schuur zijn oorspronkelijke rietbedekking terug in combinatie met zwart geglazuurde Friese golfjes en werden de uilenborden teruggebracht naar hun oorspronkelijke vorm en detaillering. Hetzelfde geldt voor de ramen en deuren van het voorhuis; de zesdeling met roeden en tweedelige voordeur met smeedijzeren roosters. De beide schoorstenen nieuw, maar naar oud model en hetzelfde geldt voor de goten en dakkapel. 

De boerderij won in 2016 de Karakteristyk Priis Tytsjerksteradiel.